روحاني جليل القدر آيت الله حاج سيد­كاظم حائري در سال 1331 قمري و در كربلاي معلي در خانواده اي متدين و داراي 6 فرزند متولد شد . پدر بزرگوار ايشان ، از بزرگان و برجسته گان روستاي فلارگ بود . تحصيلات مقدماتي را در کربلا نزد علماي بزرگ زمان آموخت . سن 14 تا 20 سالگي اش را در بيرجند گذراند و همانجا به تحصيلاتش ادامه داد در اين زمان به منظور تحصيل عازم نجف اشرف شد و از محضر اساتيد بزرگي چون آيت الله نائيني و سيد ابوالحسن اصفهاني و آيت الله حاج آقاي حسين قمي بهره برد.
حائري سال ها در حوزه مقدسه معارف علوي در نجف اشرف کسب فيض کرده بود و در صف مبارزترين اصحاب آيت الله فقيد مرحوم حاجي آقا حسين قمي زعيم وحيد و مجاهد فريد دوران اخير اسلام بود و در آخرين سفري که فقيد سعيد و مجاهد بزرگ اسلامي براي ترميم خرابي ها و اصلاح مفاسد ديني به ايران تشريف آورد حائري بزرگوار در جبهه جهاد مقدس اسلامي افتخار هم رکابي و هم عناني آن بزرگوار را داشت و با يک عالم شوق و غرور ديني با جبهه بشاش و با نشاط خاطر در برابر گروه الحاد مبارزه مي طلبيد.
ثمره زندگي آيت الله حاج سيد ­كاظم حائري ، 3 پسر و 5 دختر بود كه حاصل زندگي اين عالم والامقامه از زندگي با دو همسرش بود كه در اينجا بيشتر با آن ها آشنا مي شويم. همسر اول ايشان سركارخانم ربابه بيگم اشكوزي بود كه پدر بزرگوارش از علماي نجف بود و فرزندان ايشان: سيدمحمد (امام جماعت و ساكن تهران) ، بي­بي معصومه بيگم  (خانه دار و ساكن بيرجند) ، مرحوم بي­بي فاطمه (همسر يکي از تجار بيرجندي) ،مرحوم سيدابوالحسن (مهندس تأسيسات و نماينده مجلس) ، بي­بي صديقه (فرهنگي ) ، سيدعلي (دكتراي جامعه شناسي و استاد دانشگاه فردوسي) ، بي­بي خيريه بيگم (فرهنگي)مي باشند. همسر دوم آيت الله حاج سيدكاظم حائري ، سركارخانم بي­بي زهرا بود كه بعد از فوت همسر اول ايشان ، با اين بزرگوار ازدواج نمود. از بي­بي زهرا خانم يك فرزند به نام بي­بي قدسيه كه فرهنگي و شاغل در آموزش و پرورش مي باشند ، به جا مانده است.

ويژگي هاي اخلاقي:
جهاد و تلاش در راه تحصيل:
آيت الله حاج سيدكاظم حائري ، تحصيلات مقدماتي را در كربلا نزد علماء بزرگ زمان آموخت . سن چهارده تا بيست سالگي را در بيرجند گذراند و به تحصيلاتش ادامه داد . در اين زمان به عزم تحصيل راه ديار غرب پيش گرفت و به مقصد نجف موطن اسلاف به پشت سر نهاد . او از همان ابتدا شوق شديد به علوم دينيه داشت و به آنچه مي خواند ايمان داشت . مدتي دراز از ايام صبي و شباب را به مطالعه و تدريس گذراند.
حق گويي و حق طلبي:
آيت الله حاج سيد كاظم حائري، يكي از دانشمندان و وعاظ شهير و متدين واقعي قاينات بود ، آن مرحوم به صفات پسنديده حق گويي و مخالفت با سالوس و ريا كه بيشتر در مجامع زاهدنمايان عصر رسوخ دارد آراسته بود . معنويت اسلامي را چنانكه بايد و خداوند متعال خواسته به سمع مردم مي رسانيد ، داعي به سوي حق و انسانيت بود.
بي اعتنايي به مال دنيا و ساده زيستي:
آيت الله حاج سيدكاظم حائري به دليل سجايا و فضايل اخلاقي خاص و منحصر به فردش ، طرفداران و ياران بي شماري داشت . يكي از مريدان ايشان كه در تهران ساكن بود 50 كيسه برنج و 10 حلب روغن را ارسال كرد تا به خرج خانواده ايشان برسد و چون مي دانست كه ايشان اين موارد را قبول نمي كند و به فقرا و نيازمندان كمك خواهد كرد اين مواد غذايي را به آقا صيقلي (امين منزل آيت الله حائري) داد و قرار شد كم كم به خانه آيت الله حاج سيدكاظم حائري بياورد . ولي به محض مطلع شدن اين عالم پارسا و يگانه از اين كار دستور داد تا اين مواد را بين نيازمندان توزيع و تقسيم كنند و تنها يك كيسه برنج براي خانواده نگه داشت.
كمك به نيازمندان، ايتام و مستمندان:
برادر بزرگوارم نيمه هاي شب سوار بر مركب خود به در خانه هاي نيازمندان مي رفت و به صورت ناشناس به آن ها كمك مي نمود . هرگاه كسي به علت ارادت به شخص ايشان مالي را به ايشان هديه مي كرد ، آن را وقف نيازمندان و مستمندان مي نمود . تاجران و ثروتمندان بيرجندي به دليل اعتمادي كه به آيت الله حاج سيدكاظم حائري داشتند ، ايشان را امين خود داشته و خمس و زكات خود را به ايشان مي دادند تا به هر نحوي كه صلاح مي­داند بين مردم مستمند توزيع كند. پدر گرانقدرم وقتي فوت نمودند مقدار كم و ناچيزي از پول در اختيار داشتند ، چرا كه همواره تمركز لطف و توجه او به ايتام ، مستمندان و فقرا بود و به مال دنيا وابستگي و دلبستگي نداشت.
ساخت مسجد جامع علوي:
آيت الله حاج سيدکاظم حائري در سال 1332 شمسي بنا به درخواست و دعوت هاي مکرر مردم، حب به وطن و عشق به خدمت به بيرجند آمد . اين روحاني بلند مرتبه در اوايل ورودش مسجد جامع چهاردرخت را براي نماز اختيار کرد و تعميراتي نيز در اين مسجد انجام داد. عشق به خدمت و حب وطن، در وجود مبارک آيت الله حاج سيد کاظم حائري غوغا مي کرد. او چنان در پيروي دستورات پروردگارش در جهت خدمت به خلق و گره گشايي از کار مردم غرق شده بود که تمامي تلاش خويش را جهت انجام اين رسالت به کار مي بست. بدون شک يکي از انگيزه هاي اصلي ساخت مسجد علوي خدمت به مردم بود.
بي­ بي معصومه حائري، دختر بزرگوار آيت الله حائري نيز در مورد انگيزه ساخت مسجد چنين مي گويد که "پدر گرانقدرم در سفرشان به مکه ، چشم شان به مسجدي مي افتد که بر سر در آن نوشته شده بود "مسجد اموي" ايشان بعدها تعريف کردند که از همان زمان قصد و نيت خود را بر اين قرار دادم که خداوند توفيقي دهد تا مسجدي بسازم و آن را "مسجد علوي" نامگذاري کنم. اين قصد و نيت هميشه فکر مرا مشغول کرده بود و منتظر فرصتي بودم تا آن را عملي سازم. "
وفات:
مرگ ناگهاني عالم جليل القدر و روحاني بلندمرتبه ، آيت الله حاج سيدكاظم حائري ، اين برگزيده زمان و اين بزرگوار بي­مانند ، كه عمري از خم نماز شب ، ساغر گرفته بود در 23 رجب 1377 برابر با 24 بهمن و در سن 46 سالگي نداي حق را لبيك گفت. جنازه آن مرحوم را كه غرق در گل شده بود ساعت 7:30 از منزل بيرون آوردند . ازدحام جمعيت به قدري بود كه در عرض يك ساعت شايد صد متر راه پيموده نمي شد.علماء بزرگ، آيات شهر و آقاي ناصح فرماندار، رؤسا، كاركنان ادارات كشوري، لشگري و فرهنگيان و عموم طبقات در عقب جنازه حركت مي كردند . صداي گريه مردم قطع نمي شد و جمعيت از ده هزار نفر متجاوز بود . جنازه را به مدرسه طلاب بردند و پس از غسل به مسجد آن مرحوم (مسجد جامع علوي) كه روز قبل از فوت خود دستور ساخت قبرش را داده بود به خاك سپردند . مناجات و نيايش هاي خالصانه اش در كوچه هاي عبورش به مسجد جاري است و عطر حضورش را اگر خوب استشمام كني هنوز اطراف مقبره اش مي تواني حس كني.

انتهای‌پیام/2/